Συνεχίζοντας το αφιέρωμά μας στους σκύλους διασώστες, όπως συνηθίζουμε να τους αποκαλούμε, θα μιλήσουμε λίγο για τη σημασία ή όχι της φυλής και τα χαρακτηριστικά που θέλουμε να έχει ένα τέτοιος σκύλος.

Έχουμε συνηθίσει να διαβάζουμε για συγκεκριμένες φυλές σκύλων που έχουν ‘’χαρακτηριστεί ικανές ή ειδικές’’ για τον τομέα της έρευνας και διάσωσης, με την αλήθεια όμως να βρίσκεται κάπου στη μέση. Η αναζήτηση – επιλογή της φυλής από τον μελλοντικό ‘’χειριστή’’ δεν πρέπει να γίνει με γνώμονα μόνο το για ποια φυλή έχει ακούσει ή νομίζει ή του έχουν πει ότι είναι ικανή για αυτή την εργασία, αλλά θέτοντας υπ όψη του και πολλούς άλλους διαφορετικούς παράγοντες.

Σε κάθε περίπτωση δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η απόκτηση ενός σκύλου είναι μια δέσμευση ζωής για τον ιδιοκτήτη άσχετα από το αν ο σκύλος αποδειχθεί ή όχι ικανός για οποιαδήποτε μορφή εργασίας. Δεν επιλέγουμε σκύλο εργαλείο, επιλέγουμε σκύλο κατοικίδιο, σύντροφο, σκύλο ισότιμο μέλος της οικογένειας!

Προσωπικά έχω κάνει αρκετές φορές αυτή την ερώτηση και δυστυχώς πολλές φορές η απάντηση ήταν δυο σηκωμένα φρύδια και μια ζωγραφισμένη απορία – απογοήτευση στο πρόσωπο… Aν ο σκύλος που θα πάρεις δεν κάνει για την εργασία που τον προορίζεις, τι θα κάνεις; Είσαι πρόθυμος να τον κρατήσεις για κατοικίδιο;

Μοναχοί και σκύλοι Αγίου Βερνάρδου μεταφέρουν τραυματισμένο ορειβάτη στις Ελβετικές Άλπεις (περ. το 1955)

German Shepherd, Belgian Malinois, Labrador Retriever, Golden Retriever, Border Collie, Lupo Italiano, Dalmatian, είναι μερικές από τις πιο δημοφιλείς φυλές που χρησιμοποιούνται στην έρευνα και διάσωση, ενώ μπορούμε να προσθέσουμε και φυλές όπως τη Newfoundland για ναυαγοσωστική και τις θρυλικές St Bernard και Collie Rough όπου παρά τη βαριά ιστορία που κουβαλάνε στο χώρο της διάσωσης και τις αμέτρητες ιστορίες θάρρους που τις συνοδεύουν, σήμερα δεν συγκαταλέγονται ανάμεσα στις δημοφιλείς επιλογές.

Φυλές που ανήκουν στις ομάδες (κατά FCI) Συντροφιάς, Δείκτες, Λαγωνικοί και γενικά αμιγώς κυνηγετικοί σκύλοι ή σκύλοι που έχουν ήδη εκπαιδευτεί σε άλλες μορφές εργασίας δεν ενδείκνυνται για χρήση σε έρευνα και διάσωση, ενώ σε κάθε περίπτωση τα ειδικά χαρακτηριστικά και η ιδιοσυγκρασία κάθε φυλής παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στην τελική επιλογή!

Γενικότερα, σκύλοι που έχουν μια πιο ‘’ευγενική όψη’’ όπως τα Labrador Retiever και τα Border Collie κερδίζουν έδαφος στις προτιμήσεις των διασωστών, ενώ φυλές όπως τα German Shepherd, τα Belgian Malinois προτιμώνται περισσότερο από άλλες υπηρεσίες για έλεγχο και ανίχνευση (ουσίες, υλικά κ.α.), ενώ γενικά προτιμώνται εργασιακές γραμμές παρά εκθεσιακές, αν και όπως λέει ένας καλός φίλος εκτροφέας...

1. Το pedigree λέει τι θα πρέπει να είναι ο σκύλος
2. Η μορφολογία τι φαίνεται να είναι ο σκύλος
3. Η εργασία δείχνει τι είναι ο σκύλος

…και γιατί να μην είναι ημίαιμο; Η φυλή δεν είναι το παν! Τα Φιλοζωικά Καταφύγια μπορούν να είναι ένα εξαιρετικό μέρος για να ανακαλύψουμε τον μελλοντικό μας σκύλο διασώστη! Όποια όμως και αν είναι η φυλή, οι σκύλοι αναζήτησης θα πρέπει να αξιολογούνται πριν ξεκινήσει η εκπαίδευσή τους.

Κοινωνικότητα, ισορροπία χαρακτήρα, κίνητρο για παιχνίδι (μπαλάκι!!!), έμφυτη περιέργεια, φυσική κατάσταση και υγεία, ανταπόκριση στην εκπαίδευση με ανταμοιβή είναι μερικά από τα προαπαιτούμενα για την ένταξη ενός σκύλου στη διαδικασία εκπαίδευσης για την αναζήτηση ανθρώπων.

Collie Rough του Βρετανικού Ερυθρού Σταυρού (περ. 1919)

Κάποιες φορές η πραγματική ιδιοσυγκρασία και προσωπικότητα του σκύλου δεν μπορεί να αποκαλυφθεί παρά μόνο μετά από αρκετούς μήνες  ενώ το ίδιο ισχύει και για ιατρικές παθήσεις ή προβλήματα συμπεριφοράς που μπορεί να προκύψουν καθιστώντας ένα σκύλο ακατάλληλο για εργασία αλλά ίσως τέλειο για κατοικίδιο.

Αρκετοί οργανισμοί εκπαίδευσης και ομάδες διάσωσης, σε συνεργασία με ειδικούς κτηνιάτρους και εκπαιδευτές είναι σε θέση να διεξάγουν ειδικά τεστ ελέγχου συμπεριφοράς (αυτοέλεγχος, παρορμητικότητας και αντίδρασης σε διαφορετικά ερεθίσματα).

Το τελευταίο που επιθυμεί ένας διασώστης χειριστής σκύλου, είναι μια άσχημη αντίδραση του σκύλου του απέναντι στο θύμα. Όπως είπαμε και στο Α’ μέρος του αφιερώματός μας , ένας σκύλος που έχει εκπαιδευτεί στην φύλαξη χώρου ή ένας σκύλος που από τη φύση του είναι επιφυλακτικός προς τους ξένους ή υπερπροστατευτικός προς τον ιδιοκτήτη του, ένας σκύλος που έχει φοβίες πως θα αντιδράσει άραγε όταν ανακαλύψει τον αγνοούμενο ο οποίος εκείνη τη στιγμή μπορεί να κλαίει, μπορεί να φωνάζει, να είναι υπερκινητικός, μπορεί να είναι τραυματισμένος και να αιμορραγεί ή μπορεί και να γίνει βίαιος ή επιθετικός;

Πρόσφατα είχα την ευκαιρία να κάνω ένα τέτοιο τεστ συμπεριφοράς (αυτοέλεγχος – παρορμητικότητα) για τον σκύλο μου (αρσενικό Labrador Retriever, 6 ετών) και τα αποτελέσματα ήταν τα αναμενόμενα με την παρορμητικότητα του να είναι μέσα στα φυσιολογικά πλαίσια.

Οι φυσιολογικές τιμές είναι μεταξύ 0.417 και 0.617 και το αγόρι σκόραρε 0.466, γεγονός που σημαίνει πως έχει αρκετά ικανοποιητικό αυτοέλεγχο των αντιδράσεων του χωρίς ακραίες εκδηλώσεις παρορμητικότητας, σκέφτεται πριν δράσει, έχει σε μεγάλο βαθμό έλεγχο της συμπεριφοράς του και τις περισσότερες φορές μπορεί να είναι αρκετά υπομονετικός.

Στοιχεία πολύ σημαντικά για έναν σκύλο που η δουλειά του είναι να αναζητά ανθρώπους που βρίσκονται σε κίνδυνο και κάτω από ιδιαίτερες και ίσως επικίνδυνες συνθήκες!

Ένας έμπειρος εκπαιδευτής, ο εκτροφέας ή ένας ειδικός συμπεριφοράς μπορεί να βοηθήσει στην επιλογή ενός σκύλου που προορίζεται για σκύλος εργασίας.

Συνήθως η εκπαίδευση εισαγωγής στην αναζήτηση ανθρώπων ξεκινά από τον 6ο έως 8ο μήνα και αφού έχει προηγηθεί η σωστή κοινωνικοποίηση και η εκπαίδευσή βασικής υπακοής (χωρίς υπερβολικές απαιτήσεις και περιττά κόλπα, φιγούρες και ακροβατικά) και φυσικά μιλάμε για έναν σκύλο που έχει απογαλακτιστεί φυσιολογικά και δεν έχει απομακρυνθεί από το οικογενειακό του περιβάλλον πριν τον 2ο ή και 3ο μήνα.

…για τη διαδικασία εκπαίδευσης στην αναζήτηση ανθρώπων και το πως αυτό μπορεί να γίνει μια ευχάριστη μορφή απασχόλησης και άσκησης για εσάς και τον σκύλο σας (χωρίς απαραίτητα να είστε ή να θέλετε να γίνετε διασώστες) θα μιλήσουμε σε ένα από τα επόμενα άρθρα!

Κωνσταντίνος Καλφούντζος - Εκπαιδευτής Σκύλων Έρευνας Αγνοουμένων Pet Partners International Team Evaluator Scent Work Instructor Επικοινωνία: twitter

{cbrelatedarticle count="5" /}