Η υπακοή και η συμμόρφωση είναι χαρακτηριστικά που δεν αναζητάω στις σχέσεις μου. Αυτό συμπεριλαμβάνει και τον σκύλο μου! Η υπακοή για μένα είναι κάτι σαν παράσταση. Υπάρχει κυνάθλημα για την υπακοή και μπορεί να είναι πραγματικά ωραία εμπειρία για τον σκύλο και τον χειριστή του. Αλλά στην πραγματική ζωή με τον σκύλο μας, πόσες φορές θα χρειαστεί να τον βάλεις να ξαπλώσει και να μείνει σταθερός για πολλή ώρα ενώ εσύ είσαι μακριά;
Όταν με παίρνουν τηλέφωνο να με ρωτήσουν για τις υπηρεσίες που παρέχω,συχνά επαναλαμβάνεται ένας διάλογος που πάει κάπως έτσι:
‘’Για βασική υπακοή ενδιαφέρομαι’’
‘’Μάλιστα. Τι ακριβώς θα θέλατε;
‘’Να υπακούει στις εντολές. Αυτά που μαθαίνετε: να κάθεται, να ξαπλώνει κτλ΄΄
Όταν τους εξηγώ ότι ο τρόπος που δουλεύω με τους σκύλους έχει ως σκοπό ο σκύλος να αισθάνεται άνετα σε οποιοδήποτε περιβάλλον και να μάθει να επιλέγει ο ίδιος να διαχειρίζεται ήρεμα διαφορετικά ερεθίσματα και καταστάσεις, υπάρχει συνήθως παύση και μετά ακολουθεί η επεξήγηση.
Στα χρόνια που δουλεύω, έχω γνωρίσει σκύλους διαμαντάκια. Σκύλοι που για να μάθουν να κάθονται και να ξαπλώνουν χρειάστηκε μισό μάθημα. Μετά βγήκαμε εκεί έξω, στο αστικό περιβάλλον. Που κυρίως συναντάμε μηχανάκια να περνάνε από πάνω τους, χορωδία σκύλων στα μπαλκόνια και ανθρώπους που μιλάνε στο κινητό με το ένα χέρι και στο άλλο ο σκύλος τους παλεύει να βγάλει τη βόλτα μόνος του. Και εκεί ξεκινάμε τα μαθήματα, να μαθαίνουμε πως να ζούμε με αυτά.
Η τυφλή υπακοή σε ανθρώπους και σκύλους συνήθως επιτυγχάνεται από κάποιον που θέλει να θρέψει το εγώ του και χρησιμοποιεί διόρθωση, βία, φόβο και δύναμη.
Πως μπορείς να λύσεις προβληματικές συμπεριφορές ζητώντας από τον σκύλο σου να κάθεται, να ξαπλώνει και να περπατάει κολλημένος στο πόδι σου, αν δεν λάβεις πρωταρχικά υπόψη σου τι είναι αυτό που ζορίζει τον σκύλο σου; Το να αφαιρείς από τον σκύλο τη δυνατότητα να κάνει επιλογές, χρησιμοποιώντας εντολές που δεν αφήνουν κανένα περιθώριο κίνησης, χώρου ή διαφυγής είναι ακριβώς ο τρόπος για να μην αφήσεις στον σκύλο καμία άλλη επιλογή εκτός από το να κάνει shut down.
Ας μετακινηθούμε λίγο από την παραδοσιακή ιδέα ότι οι σκύλοι πρέπει να μας υπακούν και να τους δίνουμε εντολές. Ας μην στοχεύουμε εκπαιδευτικά σε αυτού του είδους την υπακοή. Οι σκύλοι μας δεν είναι ρομπότ. Ας αρχίσουμε να θεωρούμε εντυπωσιακό ότι αναγνωρίζουμε τι νιώθει και τι χρειάζεται ο σκύλος μας. Εξασκήσου στο να τον ακούς περισσότερο γιατί η συμπεριφορά του πάντα σου λέει κάτι και ποτέ δεν είναι απλά ‘πεισματάρης’. Αν μάθεις να τον καταλαβαίνεις και να τον βοηθάς όταν το χρειάζεται, θα δεις ότι θα σε ακούει περισσότερο γιατί είναι ασφαλής και είναι πάντα ωραία όταν είσαι εκεί.
Και μια πληροφορία για το τέλος (φαινομενικά άσχετη με τον ρόλο του άρθρου αλλά πάντα σχετική): όταν ξανασυναντήσετε τον σκύλο ενός φίλου, θείου, γνωστού ή αγνώστου εκεί έξω, μην πάτε πάνω του επειδή είναι πολύ χαριτωμένος. Αγνοήστε τον εντελώς εκτός και αν επιλέξει να σας πλησιάσει. Δοκιμάστε το!
Σοφία Παπαπάνου, CPDT - KA, ACDBC
Dog Training - Dog Behavior Consulting
